جلسه ۸۰ – ۶ بهمن ۱۴۰۰
جهت چهارم در مسائل مرتبط با شاهد و یمین این است که آیا در موارد شاهد و یمین، عدالت مدعی هم شرط است؟ شاهد باید عادل باشد اما آیا مدعی که می‌خواهد قسم بخورد هم باید عادل باشد؟ از عبارتی از مرحوم سید مرتضی ایشان عدالت مدعی را شرط دانسته است و حتی بر آن اجماع هم ادعا کرده است!
«یقضى بشاهد و یمین المدعی إذا کان المدعی عدلا، و إلا لم یقض» هذا صحیح، و إلیه ذهب أصحابنا. (المسائل الناصریات، صفحه ۴۲۷)
و روشن است که اجماع ادعایی ایشان هم یک اجماع علی القاعده است و گرنه این مساله اصلا در کلام هیچ کدام از علمای دیگر مطرح نشده است حال ایشان یا از این جهت که شاهد و یمین جایگزین بینه است و در بینه عدالت هر دو شاهد شرط است خواسته است چنین حکمی را استفاده کند و بر اساس آن اجماع هم ادعا کرده باشد و یا اینکه خواسته است بر اساس روایات وارد شده در مدعی بلامنازع که اگر مدعی عادل باشد مدعایش ثابت می‌شود چنین استفاده‌ای کنند.